รอจังหวะดีๆก่อนกดชัตเตอร์
การถ่ายภาพตอนกลางคืนโดยใช้แสงจากสภาพแวดล้อมหรือแสงธรรมชาติตามที่เห็น เป็นการถ่ายที่ยากกว่าถ่ายตอนกลางวัน ฟิล์มไวแสงสูงๆ และเลนส์ไวแสง เป็นสิ่งจำเป็นในการถ่ายภาพลักษณะนี้ ที่สามารถถ่ายทอดบรรยากาศตอนกลางคืนออกมาได้ใกล้เคียงกับตาเห็น ควันสีขาวที่ลุกโชติขึ้นมาเป็นช่วงๆจากเตาย่าง  เป็นจุดสนใจแรกเริ่มที่ทำให้ต้องยืนสังเกตุอยู่ข้างหลังร้าน รอจังหวะยกตะแกรง และมีควันลุก โดยจัดองค์ประกอบภาพให้สิ่งต้องการอยู่เต็มแฟรม จังหวะยกตะแกรงนี้เป็นช่วงจังหวะที่มีความหมาย เป็น action สำคัญ ที่ทำให้ภาพมีสาระเรื่องราว หากคนขายยืน ตามปกติโดยหันหลังให้ ภาพจะดูธรรมดาไป ภาพนี้รออยู่นาน กว่าจะได้จังหวะที่เห็นนี้ (เห็นใบหน้าและจังหวะยก ตะแกรง) ซึ่งได้มาเพียงภาพเดียวเท่านั้น
Nikon FE2 , Nikon Lens 28 mm., Shutter 1/60 Film Negative Kodak Multispeed. 400 ISO

ฝึกการมอง จนเห็นสิ่งต่างๆเป็นภาพที่ควรบันทึก
ภาพลักษณะนี้อาจดูชินตาตามวัดต่างๆที่เห็นกันอยู่บ่อยๆ เป็นพระประจำวันเกิดทั้ง 7 วัน  มุมนี้สะดุดตาตั้งแต่แรกที่เห็นองค์พระสะท้อนแสงเป็นสีทอง   เห็นตอนหัวค่ำก็ได้เพียงแค่มองและเดินผ่านไป เพราะมีคนมาทำบุญกันมากจนหาช่องว่างๆถ่ายภาพไม่ค่อยได้ กระทั่งขากลับคนเริ่มซาลง เป็นจังหวะให้ถ่ายภาพได้สะดวก  ภาพนี้จัดภาพให้มีพระเพียง 5 องค์ ซึ่งกำลังดี หากมีครบ 7 องค์แล้วจะเป็นภาพที่ดูไกลเกินไป พระก็จะดูองค์เล็ก  ความมืดเป็นฉากหลังจึงทำให้เห็น องค์พระเหลืองเป็นจุดเด่น สังเกตดูจะเห็นแสงส่องเข้าด้านข้างเท่ากันและมีเส้นสายที่ต่างจากที่เคยเห็นพระพุทธรูปทั่วๆไป จึงทำให้ภาพนี้ดูแปลก ขลัง สงบ เป็นบรรยากาศที่น่าเลื่อมใสดูนานๆใจสงบนิ่งได้  ภาพที่เห็นนี้เป็นเพียงจุดเล็กๆ ของงานวัด มีคนเดินผ่านไปมาตลอดเวลา หากไม่สังเกตแล้วก็จะผ่านเลยไป การใช้ความใจเย็น สังเกตและมองหาจะทำให้จิตใจมีเวลากลั่นกรองสิ่งต่างๆที่ผ่านตาให้เห็นเป็นภาพที่ดีได้เสมอ
Nikon FE2 ,Nikon Lens 35 - 70 mm., Shutter 1/30 Film Negative Kodak Multispeed. 400 ISO

คิดสร้างภาพในภาวะที่ขาดตัวช่วย
ภาพนี้ออกไปทาง art เห็นมัวๆไม่ค่อยชัด เป็นลักษณะแนว abstract ภาพม้าหมุน มีเด็กนั่งบนม้าแล้วหมุนเป็นวงกลม ภาพนี้ไม่ได้ตั้งใจถ่ายนัก เพราะไม่ได้เอาอุปกรณ์ไปมาก แฟลชก็ไม่ได้เตรียมไป คิดว่าคงไม่ได้ใช้และต้องการภาพจาก แสงธรรมชาติของงาน แต่พอไปเห็นเข้าเลยนึกถึงแฟลช เพราะแสงขณะนั้นมันมืดเกินไป เป็นภาพเคลื่อนไหวด้วย เลยได้ไอเดียใช้ความเร็วต่ำๆ เพื่อให้แสงหลากสีที่ประดับม้าหมุนที่หมุนรอบวง เกิดเป็นเส้นเป็นทาง ซึ่งก็เดาไม่ออกว่า ภาพจะออกมารูปแบบใด ประมาณว่าคงตีกันยุ่งและอาจดูไม่รู้เรื่อง ตอนกดชัตเตอร์จึงต้องยืนให้นิ่งที่สุด กดเบาๆไป 2 ภาพ ความเร็ว 1/15 จึงได้ภาพแปลกๆอย่างที่เห็น ภาพมีสีสันมากกว่าที่คิดไว้เยอะ บางส่วนเบลอๆเหมือนภาพวาด เป็นการบังเอิญที่ได้มาโดยไม่หวังผลนัก ภาพแนวนี้หากใช้แฟลชช่วยก็จะได้ภาพไปอีกแบบหนึ่ง
Nikon FE2 ,Nikon Lens 35 - 70 mm., Shutter 1/15 Film Negative Kodak Multispeed. 400 ISO

ลายไทย ความสวยงามที่ไม่ควรมองข้าม
ลวดลายหน้าต่างนี้ ถ่ายที่วัดพระบรมธาตุไชยา อ.ไชยา จ.สุราษฎร์ธานี ที่มีโบสถ์หลังเล็กๆ แต่มีลวดลายหน้าต่างงดงามมาก ถ้าเปรียบเทียบกับวัดต่างๆทางภาคกลางหรือภาคเหนือก็จะเห็นความแตกต่างชัดเจน   ลองสังเกตที่ภาพจะเห็นว่าใช้พื้นสีขาวล้วน มีลวดลายปราณีตบรรจง แต่ไม่ลงลายลึกหรือลายนูนเหมือนทางภาคกลางที่มักมีลายปูนปั้นเป็น 3 มิติ และทาสีทอง หรือติดกระจกสีให้ดูสวยงาม ฝีมือช่างศิลป์ที่เห็นนี้น่าจะสะท้อนให้เห็นถึงการใช้ชีวิตที่เรียบง่ายของผู้คน ในท้องถิ่น หากนักถ่ายภาพมีโอกาสไปเที่ยววัดใด ลองสังเกตความเป็นไทยผ่านงานศิลปกรรมเหล่านี้บ้างก็น่าจะเป็นการฝึกมุมมองให้มีความลึกซึ้ง เห็นความงามที่แฝงตัวอยู่ตามที่ต่างๆของวัด ซึ่งแต่ละภาคจะมีงานศิลปกรรมที่แตกต่างกัน หากให้ความสำคัญเรื่องเหล่านี้ และถ่ายภาพออกมาให้คนอื่นเห็น ก็เป็นทางหนึ่งทีมีส่วนช่วยจรรโลงศิลปะไทย ซึ่งสิ่งนี้ มีคุณค่าในตัวเองสูงอยู่แล้ว เพียงแต่เราจะเข้าใจและเห็นความงดงามหรือเปล่าเท่านั้นเอง
Nikon FE2 ,Nikon Lens 28 - 70 mm., Shutter 1/60, Film Negative Fuji 200 ISO

มองโลกกว้างให้แคบลง
ภาพนี้เป็นบรรยากาศในเขื่อนศรีนครินทร์ ช่วงตอนเช้าๆอากาศกำลังสบายๆ ได้มาขณะเดินหามุมกล้อง ซึ่งแถวๆนั้น ไม่ค่อยมีอะไรน่าถ่ายมากนัก มีต้นไม้แห้งยืนโดดเด่นอยู่ต้นเดียวกลางดงหญ้าติดกับทะเลสาบ ตอนเดินเข้าไปใกล้ต้นไม้้ ก็ไม่มีอะไรน่าสนใจ จึงลองถอยห่างออกมาและเล็งกล้องดู ปรากฏว่าท้องฟ้าเกลี้ยงเกลาและไร้เมฆ ไล่โทนจากฟ้าอ่อน ในตอนล่างและเข้มในส่วนบน ซึ่งภาพเช่นนี้มักจะพบเห็นในช่วงเช้าและตอนเย็น จึงเอาฟิลเตอร์ PL มาสวมดู ซึ่งทำให้ภาพดีขึ้นฟ้าเข้มกว่าเดิม จึงจัดภาพโดยเน้นไปที่ความโปร่งใสของท้องฟ้าให้ต้นไม้แห้งไร้ใบเป็นจุดสนใจ แสงแดด สีเหลืองที่สาดมาปะทะแนวหญ้าและต้นไม้ เป็นการ Contrast กันระหว่างท้องฟ้าสีครามกับสีเหลือง ซึ่งมีส่วนทำให้ ภาพน่าสนใจ หากขาดแสงสีเหลืองนี้แล้ว สีครามของท้องฟ้าก็จะถูกลดความรู้สึกไปมาก ภาพก็จะดูธรรมดาไป
Nikon FE2 ,Nikon Lens 28 mm., Shutter 1/60, Film Kodak Gold 100

ภาพมนต์ขลัง
กฎในการถ่ายภาพที่มักปฏิบัติกันมาก็คือ อย่าถ่ายย้อนแสงเพราะภาพจะมืด แต่กฎเหล่านี้เป็นเพียงแนวทางเท่านั้น บางภาพถ่ายย้อนแสงแล้วอาจได้ความรู้สึกไปอีกแบบหนึ่ง ให้อารมณ์และความพอใจต่างไปจากภาพทั่วๆไป นักถ่ายภาพที่มีชื่อเสียงระดับโลกบางคนไม่คำนึง แต่ความสวยงามเหมือนที่หลายๆคนชอบ แต่มักจะเก็บบรรยากาศและ อารมณ์ของภาพ ถ่ายทอดออกมาให้คนอื่นได้เห็น บางครั้งอาจดูมืดๆหรืออาจขาวสว่างแต่ได้อารมณ์   สิ่งนี้บางครั้ง อยู่เหนือความรู้สึกนึกคิดตามปกติทั่วไป เป็นความรู้สึกในส่วนลึก เอาความรู้สึกไปจับภาพก่อน แล้วค่อยถ่ายภาพออกมาให้เหมือนที่ตนเองรู้สึกและเข้าใจ ภาพวัดไชยวัฒนารามภาพนี้ถ่ายขณะเรือวิ่งย้อนเข้าหาแสง เพราะนั่งบนเรือ และไม่สามารถหลบได้ เป็นภาพสไลด์ E100 VS วัดแสงเฉลี่ย และปรับให้ under 1/3 stop ล้างออกมามืดตื้อจนเกือบจะโยนทิ้ง แต่ดูไปดูมาเกิดมาปิ้งภาพนี้ ภาพย้อนแสง แต่ก็เข้ากับบรรยากาศเก่าๆของวัด ไม่มืดเกินไป ยังมีลวดลายก้อนอิฐให้เห็น ภาพเหมือนถ่ายมาเสียแต่กลับถูกใจ ให้ความรู้สึกที่ดูขลังกว่าภาพอื่นๆ
Nikon F90 ,Nikon Lens 28 -70 mm., Shutter 1/250, Film Kodak(Slide) E100 VS

ความงามที่มีอุปสรรค
ดอกชุมเห็ดสีเหลืองสะดุดตา พบเห็นทั่วไปตามพงหญ้าข้างทางในฤดูหนาว เป็นสิ่งล่อตาล่อใจนักถ่ายภาพไม่น้อย ภาพนี้ โชคดีที่ไปเจอกอใหญ่อยู่ริมน้ำขณะเดินทางไปเขาใหญ่ ดอกเต็มต้นอย่างที่ไม่เคยเห็นมาก่อน แต่พอเข้าไปใกล้ๆ ก็ใช่ว่าจะถ่ายได้ง่ายนัก ตรงนั้นเป็นบึงใหญ่ ต้องลงไปอยู่ดงหญ้าริมตลิ่ง ทำให้วางขาตั้งกล้องลำบาก ถึงวางได้ก็คง ไม่นิ่งพอ ภาพนี้ใช้ความเร็วที่ 1/125 เลนส์ซูม 75-300 ถ่ายระยะไกล ถ่ายไปหลายภาพแต่ไม่ค่อยถูกใจนัก เพราะฉากหลังไม่ค่อยดี ดอกไม่เด่น จึงต้องขยับหามุมอื่นจนได้ภาพที่มีฉากหลังเป็นน้ำสีฟ้าและน้ำเงินเข้ม  และเล็งหาดอกที่มีฟอร์มสวยๆ ภาพนี้วัดแสงตรงดอกสีเหลือง โดยวัดจากดอกอื่นที่อยู่ใกล้ตัว ส่วนพื้นน้ำซึ่งดูเป็นสีน้ำเงินเข้มนั้น เป็นเงาของต้นไม้จึงดูเข้มมาก   เจตนาเลือกภาพนี้ก็เพราะ 3 ดอกนี้ไล่ระดับกันอย่างพอเหมาะ และอยู่ในระนาบเดียวกันหมด ทำให้คมชัดทุกดอก
Nikon FE2 ,Nikon Lens 75-300 mm., Shutter 1/125, Film Kodak Negative PRN 100